Aḥric amenzu.

Akka i d tasa, akka id ttarwa ! 5 iseggasen akken yerra axxam (yezweǧ, yarcel ), akken id as-yenna Ḥamiduc di tkasiṭ-nni n Lferg n ijeḥmam : Lxedma tella iṣuṛdiyen ulac.

Ulac aqcic ulac taqcict, sik yella upṛublem, d Ṛebbi  ur d nefki ara neɣ d yiwen deg-sen id aεiyqeṛ .

– A tameṭṭut ! Ta mačči d ddunit, akka ara nemmet d imengar neɣ amek ?
– Ay argaz, mačči d-ara ad-nekk nnig Ṛeppi, ad nraǧu kan tippura-s, ahat yiwen wass kan ad yarfed fellaɣ ccedda .
– Yya nniɣ-am, niɣ mmi-s n xalt-im d ṭbib aspisyal n lecɣal-agi n tarrawt! Acimi ur nettṛuḥu ɣer Tizi wezzu, ad aɣ id yesεeddi lafizit, ad nečč cawarma-agi i ɣef ttmeslayen warrac-agi yeqqaṛen di linivirsiti, ipi, ɣef akken walaɣ, ula d idrimen, ur cukkeɣ ara ad yeṭṭef fellaɣ…
– Ur d-n-tekkes ara afus-nneɣ si Sidi Ṛeppwi, ma yefka-yak, yiwen ur d k-i-tekkes. Ṭṭbib mačči d win ad ɣ-ifaten. Tṭebba meyya Ṛeppwi yiwen… Ma tuɣeḍ-iyi awal, ad nekker kan ad nettkel fell-as, ad nṛuḥ ad nzuṛ.
-Ay akken twalaḍ yelha ad nexdem, ihi heggi iman-im i wass n lǧemεa, ad kruɣ lǧaṛ-a-nneɣ, ad ɣ-yawi, ad ɣ-in-yaṛǧu yerna ad ɣ-yaṛranji di ssuma.
Att-a tebḍed taggara n dduṛt, uɣen abrid ɣer Ilullen Umalu, srid ɣer At Aεli Umḥend. Ssawḍen lawan imekli swaswa. Ṛuǧan ciṭuḥ armi yefra ssuq imekli, yal wa yaεna amkan-is, lexwan sya, ṭṭelba s yihin, agraw yaɛmeṛ Sidi Ṛebbi ad yesmeḥsis.

Yekker wergaz, yunez ɣef uqeṛṛu n ccix ameqṛan, yekmes-as ciṭuḥ n lemleḥ n ufus, yeḥka-yas tamedṛuṛt is. Nedhen yeḥbiben n Ṛebbi, refden ifassen ɣer igenni : « A Sidi Ṛebbi ad-ɣiteḍ ameɣbun-agi! Aqcic kan xas apipṛi! Ay akken yebɣu yili awid kan ad yesεu lirityi (héritier) aqlaɣ dija, nessuter-as aɣ-id-yawi ar qabel lawan-agi au moins aqelwac, ma ur yezmir ara i uxaṛfi».

Deg ubrid n tuɣalin, yenna wergaz :
– Ihi a madame, aqli ssutreɣ aqcic ipi fkiɣ awal, argaz yettwaṭṭaf seg iles, yarna mači d amdan akken ad izmireɣ ad as fɣeɣ abrid, s-ya ar qabel, atan ad ɣ-d-yeqbel, Netta ad Yefk aqcic nekk ad as awiɣ aqelwac.
– Aha tura, ekkes aɣbel, ad t-id-yefk kan, ma yehwa-yas ad as-nefk azger. Azal-is, d yemma ad yi-t-id-yefken, ussan agi ad teṭṭef ṛapil n wayen yexdem baba di Fṛansa ad fell-as yaɛfu Ṛeppwi. Yella deg awal ma ad-k-inin : Am win yeccetkan i Ṛebbi. ur ifuk ara waggur, tameṭṭut tarfed s tadist…

Aggur wiss 9, ilul-ed weqcic, d aεejmi llah ibarek, yefkad weεziz ur icuḥ, 3kg 500 i yewzen… Ass wis 3, gan ciṭuḥ n lwaεda, taddart akk tečča, rnan faṛqen tunṭicin, yal axxam di taddart yebweḍ-it umur-is… Yezzid useggas ɣef ass nni i deg i-d-ẓuṛen, yemmeɣ wergaz yekra tabacitt, yebbwi aqelwac-nni id-asen-yepṛumi (iṛeggem, s teqbaylit), byan sour (bien sûr !), yerna-yasen daɣen ciṭuḥ n lwaεda en espèce.

Ṛebbi εziz lebṣel meqqeṛ, aqcic yettimɣuṛ, acemma ur t-ixuṣ, awid kan ad-yessuter kra, yal wa d amek t-yettbuddu, wa s leḥmala, wa s usqizzeb wa s ukukru. D acu ara ad teččeḍ ay iɣid di tefsut? Ssaṛwan-as tiqaqaccin tiẓidanin, ay afus t-isarsen ad t-yarfed wayeḍ. Neɣ ad yeqqim ɣef ukarsi, afutay aṭaburi neɣ bitteḥ ɣef ulemsir neɣ tagartilt, neɣ aya d waya, hahaha ! seg urebbi ɣer wayeḍ, yarna s ucteddu, hulla hulla d ttuha ! Alih !!!! awen-d nefk kra n lizigzumpl (les exemples):

-Yaya-s s bab-as :

A lxiṛ-iw a lxiṛ-inu
Mmi-s n mmi deg urebbi inu
Ass mi ara ay aweḍ d argaz
Amɣaṛ ad as d-yaɣ-afurgu
Ad t-nefk ɣer l’auto-école
Ma yessiweḍ dizwiṭu (18 ans)

-Yaya-s s yemma-s :

A lxiṛ iw a lxiṛ inu
Caylelleh a sidi Wedris
Aqcic ad yegmu ad yarnu
Ad yif akk tizyiwin-is
Asma ara ay aweḍ d argaz
Ad as-yaɣ-taḥanutt jeddi-s.

Rnu ak tizlatin, tibuɣaṛin, timɛayin… yal wa d acu i d-as-d-icennu, llan même kra seg wid-agi yetqeddmen ciṭuḥ, cennun-as s tefṛansist neɣ s taɛṛabt-agi n Wehṛan maḍi. Alors dɣa, ma ara ad-yezgi gar ifassen n yemma-s, d nnuba lxalat-nni n Radyu Tis snat dirikt, sell, sell ! :

A Ṛeppwi ḥrez-iyi mmi
Ad yimɣuṛ ad yennerni
Deg ufurgu ad iyi ttawi
La recette netḥanutt nni
Ad yitt-id yettak i nekini.

Ttuha ttuha a mimmi mmi
D agazu n tili ass
M ad yawwi sizyam
Ad neɛṛeḍ biɣbiɣ-tivi (BRTV).
Ttuha neggez neggez ttxilek

A Ṛeppwi ḥrez
Ad yimɣuṛ ad igerrez
Ur ikennu ur yettanez
S Palmolive ay ssirid
Ur ijerreḥ ur ikemmez.

A lxiṛ-iw mmi ad yimɣuṛ
Ḥemdulelleh ya Ṛeppwi
Ad yissufeɣ si taddart
Ad i yaɣ axxam di Tizi.

Ttuḥa ǧelleb ǧelleb
I yemma-k ad k-iḥareb ḥarzit
A sidi Ṛeppwi ad yimɣuṛ
Ad yexdem fell-i.

Ttuha a mmi ḥemmel yemma-k
D nekk ara a yεattben fell-ak
D nekk ara a k-yesutḍen
Mačči d bu claɣem n baba-k

Ttuha ttuha mon fils-iw
Je t’aime, je t’aime a laɛmeṛ-iw
Papa-k ad yawi pappwa
Keččini ḥemmel mama.

Akka yal ass, 5 iseggasen nutni akka, yuɣal ar mi yessen par coeur kra n tezlatin, am tinna n Farid Ferragi i deg icennu :Faṛḥi s-mmi, tinna n Yidir : A mimi a mimi, Ttuha n Malika Dumṛan… Akken-ni kan armi d aseggas i deg ara ad yekcem ɣer leqṛaya.

Aqcic yekcem ɣer lakul am netta am arrac, acu kan, netta yekcem ɣef xemsa iseggasen, acku jeddi-s yessen lmudir, teẓṛa-m amek ?. Iseggasen imezwura, ddeqs-is, am netta am arrac, tṛankil tṛankil kan. Mi yessaweḍ aseggas wis xemsa, yuɣ as-d jeddi-s a-portable, ixelleṣ-it s 3 imelyan akken ad t-yunkuṛaji ad yawi ligzama . D a-portable d wawal ! Mi t-id yeddem, ad yasem seg-s ula d lmudir, wama lecyax d ttcixtin, susem kan susem, tteffɣent-ed wallen-nsen ma ara t-walin.

Aseggas-a wis xemsa, d tinna i wumi qqaren : ssana al xamisa, d aseggas-nni i deg ara yesεeddi 5ème. [5è-agi am 6è-nni n zik-nni, ah !].

Seg akken i d as-yesseṛwa jeddi-s idrimen, akka akka, ad yedhen lmudir s ubeyyi n-meyyat alef, tikwal daɣen ma ara tɛeṭṭel la paye, yettak-as ciṭuḥ s ara yedipani en attendant. Tikwal, yettefliksi yas-d xemsin neɣ meyya, eh oui ! . Deg ass n lexmis, yettaɛṛaḍ-it s axxam n jeddi-s ad yečč imensi… Aqcic yufa iman is, iḥulfa am akken zur-it ciṭuḥ tuyat-is, yuɣal d acikur di lakur (la cour), win d ineṭqen ad t-yesṭenṭen, ipi, ulac wa ad-as-yinin :  hemma! Ttagwadent akk lecyax mi zṛan jeddi-s d aḥbib n diraktur.

Tettkemmil…