…Ffɣen-d imigen n Tiɣilt Useksut seg wexxam n Dey Hussein, ruḥen ad walin amek dɣa i gan les corsaires-nni tejmeɛ la régence d’Alger, les “émeutiers-nni” yesserfan timura n yirumyen yenejmaɛen di Aix-la-Chapelle. Zin, zin alarmi dayen ulac ara walin.
Yerra Belqa kra n tbaqlawatin ɣer ljib-is, sakin srafgen ɣer useggas 661, uqebl timenɣiwt n xalifa Ali. Hmimi akked Bela ɣilen msakit din ara fehmen les histoires n ssuna akked cciɛa yerwin inselmen ar ass-a, ar azekka. En gros, fehmen belli les chiites bɣan le califat d trika. Lmeɛna n wawal, le calife ad yili si sulala n Nnbi.
Wiyaḍ, les sunnites nnan-d : ala, lxalif ad yili d lemxiyer deg yinselmen. Lḥasun, tigi akk d tisebbiwin. Ayen akk i ten-iceɣben d adabu. L’intérêt-agi d aqdim, d aqdim même ɣef le plus vieux métier du monde.
Nɣan sidna Aεli akken nɣan wiyiḍ, u mazal ad neqqen. Iminigen n 2020 meyzen, meyzen, dɣa fran-tt di ṛṛay ad inigen Damas.
– D acu-tt Damas-agi? Acimi tebɣam ad nruḥ ɣer din”?, ten-testeqsa Sadiya n L’euro.
– Syin i d aɣ-d-yewweḍ lhem. yezmer lḥal ad as-nbeddel ṛṛay i les Omeyyades de sorte ur d-ttaran ara ɣur–nneɣ, ɣer l’Afrique du nord, d as-yerra Belqa.
…Ruḥen ihi iminigen ad ẓren Mu’awiya, lxalif amezwaru n leḥkum n les Omeyyades. Afent-in yecɣel netta d lewzirat-is.
Akken yebidi lbiru, yenṭeq Lbacir : « salamu ɛlayka ya amir el moumnin ! ». Imuqel Mu’awiyya akka d wakka. Ur as-d-iban ara win t-id-iluɛan, dɣa yenna-yas : tigi sûrement d tikerkas n cciɛa. « Anwa keč? Anida-k? »
Yeddem-d Lbacir tabrat, yeɣra : « min Lbacir Ibn Briruc Ibn Kasi Ucaɛlal, ddiligi du comité citoyen de l’Afrique du nord ila Mu’awiya, amir el Moumnin…
– Nṭeq ! mada turid ? D’abord, ayna anta ?
– Deg useggas n 710, kunwi s les Omeyades ad cegɛem Oqba Ibn Nafaɛ d luluf n yiserkasen ɣer l’Afrique du nord bac…
-D acu yuɣen iserkasen-nneɣ ? Nṭeq ya taɣut !
-Taɣut !? Tiens, d kunwi ziɣ i t-d-yesnulfan… Ya amir el mumnin, ur d-ruḥeɣ ara bac ad naɣeɣ yid-k. D’ailleurs impossible ad tenaɣeḍ avec l’homme invisible. Nniɣ-as, ya amir el mumnin, ad ak d-mmeslayeɣ ɣef ufaktur, le facteur s lluɣa n ḥizb fransa, ça te dit quelque chose ?…
– Al-faktur ? Ḥizb fransa ?Ma hadihi lluɣa al-baṛbaṛya ?
– Tamezwarut, ḥizb fransa d… euh… tu verras ça en terminale. Ma d le facteur d yiwen wergaz yessawaḍ tibratin, si temdint ar tayeḍ, si tmurt ar tayeḍ. Et comme kunwi, ziɛemma d tabrat ara d-tawim i les brobros en 710, acimi dɣa ne pas la remettre i faktur. Nukni ad tt-nɣer, puis ad awen-d-ner la réponse avec le même faktur. Fiḥel ma tedirunjim l’armée-nnwen…
D acu tenniḍ di ṛṛay-agi ?
– Ah ! Ah ! Ah !