Di Ctember 2018, yunag Djamal Allam, wwint-t lmalayek. Yuɣal d yiwen seg-sen anda akka yella. Temlal-it Tangalt di tirga. Taf-t-n yedduqqes am tmedyazt d-yettaran asirem, temmeslay yid-s. Ha-t-an wawal d-yellan gar-asen :

Tangalt :  Azul Djamal !

Djamal Allam : Azul. Menhu iyi-d-iluɛan ?

Isem-iw Tangalt

Yecbeḥ yisem-im. Acu tebɣiṭ a Tangalt ?

 Nejjem-ik  a Djamal.  La scène, di tmurt ixuss-itt uɛeqqa n lemleḥ. Deg waggur yecban wa, i k-wwint lmalayek, teqleḍ di itri i lebda di tegnawt.  Anda d-tegrid ? Amek telliḍ ?

Anda akka lliɣ d les vacances ! D talwit, ulac deg-s rriḥa n weɣbel.  Anda akka nella icuba « Imagine », taxect-nni n John Lennon.  Isem-is ? Lǧennet ?  Ameddakul Yidir yeqqar-as : la salle d’attente n lǧennet.  Mara t-mmlileɣ, ḥala taḍsa. Widak akk ḥemleɣ da i llan. Tiens, tufiḍ-iyi-d  akken kan mmfaraqeɣ nek d Léo Ferré. Necna-d lwaḥid : Avec le temps, va, tu s’en va/ On oublie le visage, et on oublie la voix…  
Necna-d daɣen : Ad d-nawi irden d ddheb/ D tilmeẓyin deg yiṭij/ Ccṛab d akuffut yettergigi/Ulama igen deg ubeqraǧ/ Idamen-nneɣ ḥman deg ẓuran…/ Ddunit-nneɣ d ddheb nnig-s ulaḥ-d /ussu-nneɣ yeḥma/ Am teqcicin deg uɣebbar n rmel…
I kunwi,di Tmurt, ça va ?

Mazal-itt Tmurt en ballotage gar ukaskiḍ akked uqendur.

Zriɣ, terreẓ tɛekkazt n wemɣar.Ur ɛad d-tefka afus-is. Yeɣli-d igenni fell-awen. D’ailleurs, ḥala  liḥala n tmurt i d aɣ-iceɣben, dayi. Asmi akken tuɣ tmest, tegzemtasa-nneɣ dayen kan. Surtout que ur nezmir ara nexdem. Ass-nni, ur nfaq ara armi d-nufa iman-nneɣ ncennu : Anẓar, Anzar. A rebbi swi-itt ar aẓar.  Ass-nni, d Lwennas i yimmuɣbnen s waṭas.

Ihi, ɣas ini-d ur thenna-m ara skud di Tmurt mazal liḥala texnez.

Akka. Txus-aɣ daɣen rriḥa n Tmurt.

Amek ?

Nek, par exemple, jjmeɣ taddart-iw deg At Weɣlis, le vieux port n Bagayet, acali di Ǧawhara akked imeddukal. Imir-nni ttafeɣd ddwa deg isefra. Ceenuɣ : Ufiɣ amɣar yettxemmim/ ɣef teblaṭ yeqqim/ Yettsifi di lmux-is/ Ufiqɣ amɣar yeqqim/Ihedder i yima-is/ Lluleɣ-d di Bni Weɣlis/ S ufella n Sidi Ɛic/ Deg taddart ɛlayen/ Sṭadeɣ imerga/ S tfextin n Dadda/ Ad ṭseɣ i ttili/ Ddaw n segṛa n tlelli/Tnac n sna dileɛmer-iw/ Swiɣaman yesfan/ Deg wasif n Sumam/ Dina yeḥmel wul-iw/ Nek d lalla-s n tlawin/ Nesbedd axxam di sin/ Id-yefkan dderya/ Ameẓyan d aɛesekri/
Alemmas di Lpari/Amenzu yeẓalla.

Temeslayeḍ-d lli-na ɣef  « Imagine ». Yella gar-awen John Lennon ?

Oui, ayen yelhan meṛṛa yella dayi. Yal lǧens yella da. Nettmezṛa dima.

Tesneḍ taqbaylit, taɛrabt n Lezzayer, tafransist, ahat taglizit…maɛna mara temlileḍ akked yiwen s cenwa neɣ n tefriqt n wadda amekk tettemsefhamem ?

Je te vois venir. Iɣublan-agi n tutlayt ulac-iten ayi. Taḥkayt-yi n luɣtu lǧenna d l’arnaque.

D’accord. maɛna amek tettemsefhamem ?

Yal yiwen ihedder tutlayt iyessen. Jponais ad iyi-dyehder s jappunitt, ad as-fehmeɣ. Nekk ad shedreɣ s teqbaylit ad iyi-ifhem. La politique linguistique n lmalayek tiḥninin dayi sont géniales.

Ferḥeɣ aṭas i mi k-zriɣ. Ǧiɣ-ak lehna.

Lehna tɛum dayi a Tangalt. D kunwi i tt-yeḥwaǧen. Siweḍ slam-iw i Wat Weɣlis, Bgayet, Ǧawhara…Tamurt merra. Ar d akk frunt a Tangalt.

 

Yemlal-it di targit Tahar Ould Amar