Tezgeritirga d awudan agejdan n wungal. D yiwet n teqcict i yessarmen ad tt-beddel fell-as tudert sdat n tmetti yeskerfen tameṭṭut. 
Ungal yebda s tagara n tedyant. Dayen i as-yefkan aṭas n ccbaḥa, deg-s ad nefhem tiḥerci tessexdem tmarut. Dayen ara ijebden imeɣri ad t-yeɣɣer ɣef yiwen n nnefs, ad iḥḥir ad yaweḍ ar tagara n tedyant. 

Aṭas n tedyanin i yeḍran deg ungal, mɛebbarent, mcuddent. Tugget deg-sent zzint ɣef yiwet n teqcict yettnadi ad terreẓ leqyud i yuzen tameṭṭut, tebɣa ad tbeddel tudert-is s ufus-is, ur tebɣi ara ad tidir tudert tedder yemma-s, d tlawin akk n taddart. Tewwi-d awal ɣef leɛyub n tmetti n zik anda tameṭṭut ur tesɛi ar akk awal-is, am wakken d taɣawsa n urgaz. Tameṭṭut yeṛwan miḥyaf zik, d wass-a, tameṭṭut i yebɣan ad d-tessenser iman-is di tuccar n tmetti yerẓan, iḥeqqren tameṭṭut, i ɛebban azaglu n ddel deg wasmi d-lulent ar ass-a. Ddel n tmeṭṭut yebda-d deg uxxam, seg wasmi d-tlul, si yemma-s, seg wayetma-s, seg  wargaz-is, si timetti…

Tules-d tadyant n sin watmaten-is, Masi akked Jigu d atmaten maca mgaraden tamuɣli amek ttwalin tameṭṭut, Masi d ameqran n uxxam, ulac axeddim, ulac agerdas, ur yebɣi ara i Tezgeritirga ad tidir di tlelli, ur yebɣi ara ad terreẓ leqyud, aladɣa asmi tekcem ar tesdawit, iberra deg-s. Macq asmi i as-zeweǧen imawlan-is akken ad iseggem tikli-s, tagara wwin-as-d tameṭṭut i as-yerra tabarda. Tameṭṭut-is yettasem di ultma-s. Ma d Jigu d asdawan, yezga ar yidis n ultma-s Tezgeritirga, d netta i as-yeṭṭefen afus akken ad tekcem ar tesdawit. Yerẓa-yas leqyud ttgyurzen… Dinna di tesdawit i tessen amdakel-is Mastinas.
Tules-d tadyant n yemma-s Yuna, tamdakelt-is n tesdawit, i zewǧen mebla lebɣi-s, argaz-is yesserzeg-as tameddurt. Yemma-s i yettraǧun argaz-is akken ad ibeddel, tesber nnig wayen ilaqen, teqqim ɣef warraw-is. Asmi temmut, baba-s iɛawwed zzwaǧ yewwi-d tameṭṭut tewwi-d yid-s aqcic. Yuna ḥazzen-tt. Ma d naba-s-nni yerran tawenza ar deffir i yemma-s, tura i teddu-as i lebɣi i tmeṭṭut-agi-ines.
Tezgeritirga ur tebɣi ara ad tidir am tmeṭṭut iwumi rran takmamt, tettwali iman-is d amdan. Tasdawit teldi-as aṭas n tewwurt

Temmeslay-d ɣef utɛeddi n lḥerma ɣef tullas, yerna ur zmirent ad d-inint iqiḥ, anda d argaz i yiḍelmen i ixedmen tacmat, maca d tameṭṭut ara yessusmen, am wakken d netta i ixedmen tacmat. Teẓra imdanen d nettat kan ara sḍelmen.

Amedya n uqcic-nni n lǧiran i yeslufuyen i tullas asmi llan d imecṭaḥ. Lewnis i kecmen ar texxamt n Yuna, yexdem deg-s Lebɣi-s. Yuna tegga tabɣest tenna-as i tmeṭṭut n baba-s maca ur tt-tumin ara, tedda d tama n mmi-s, asmi yewweḍ isalli baba-s n yessufeɣ-itt deg uxxam.
Tayri teṭṭef amkan ameqran deg ungal. Teččur d iḥulfan, d tillawt. Tezgeritirga seg wasmi tessen Mastinas yerra-as-d asirem. Tḥemmel-it, seg wasmi t-tessen tbeddel aṭas. Tekkes akukru. Terra-tt tayri d tamedyazt.
Tebder-d tamsalt n ddin iɣelqen tiwwura i tameṭṭut, i yicekklen allaɣ n tuget n yirgazen, i yuzen timetti. Tekcem azzuḥ ar tsertit tamurt akked  timagit anda d-tules tadyant n teqcicin yessuturen izerfan-nsent di tallit-nni deg-i yebda umussu n Lḥirak, anda kra n yelmeẓyen kkren-d mgal-nsent, yerna ttɛeddan fell-asent
Tewwi-d ɣef tuzuft, ɣef yirgazen iḥeqqren tiyemmatin-nsen, tiyessetmatin-nsen yissetmaten, ɣelqen fell-asent, ma deg yizenqan, anda walan taqcict ad iɛelleq yiles-nsen, ad tekker tmest di lebɣi-nsen, am wakken tid-nni ur sɛint ara imawlan.

Asmi yunag Mastinas ar tmurt n Fransa, Tezderitirga tekcem deg ugaraw n tismin, ladɣa netta ara yarren s axxam n Silya, taqcict tamezwarut i yiḥemmel, ar tagara tezzi fell-as ddunit, texdeɛ-it. Yezzi wakud tuɣal, tettḥellil deg-s tebɣa ad d-cudd assaɣ amaynut yiḍ-s, ad mḥun ayen iɛeddan. Maca Mastinas yugi acku mazal ccama-nni n lexdeɛ teḍbeɛ deg wul-is. Yerna yefka awal i Tezgeritirga, irgem-as ad yuɣal ad zewǧen di sin. Ar tagara Silya yeɣli-d fell-as yir aṭṭan. Deg wass-nni Mastinas tɣaḍ-it acku yeḥsa belli ussan-is wezzil-it. Yezga ar tama-s, alarmi yettu ula d tili n Tezgeritirga. Tessawal-as ur as-yettarra ara…
Zrin wussan, ul n Tezgeritirga yettnaɣ d wallaɣ-is, ar tagara tesɣers-d iman-is d kra tt-icudden ar Mastinas, teldi-as-d tewwurt ad tinig ula d netta ar tmurt n Kanada, terra tablat i wul-is, tettuqenneɛ belli llan kra n yimdanen nezmer ad ten-nesɛu kan deg wulawen mačči di tudert n yal ass.
Tezgeritirga temsebḍa d Mastinas, telha-d d iṣenfaren. Tessaweḍ tezger ak-in i tirga-s, tewweḍ ar lebɣi-s, s leqraya teɣra terẓa asalu n wuguren i regglen iberdan i tmeṭṭut.

Fahim MESƐUDEN
1 di yulu 2023


Tezgeritirga,
Ungal
Tilelli Bellal 
157 isebtaren
Tiẓrigin Imtidad, 2023.