Abernus:
Netta akked tqendurt n Leqbayel, ulac Yennayer ur ten-id-nesekfel. Ad mmelsen di tzeqqa n temzikeniyin n yijeqḍuren, ad as-d-zzin i uyaẓid akked seksu bu sebɛa isufar. Mi ččan rwan, ad ruḥen ad slen i « conférence » ɣef Cacnaq, ammasṛi. Tameddit maḍi, d agala n zwi-tt, rwi-tt. Atan sani tessaweḍ tmaziɣt i wumi yettwakkes usenǧaq. Ma tkemmel akka, ad yuɣal Umaziɣ d ajeqḍur amessas s-ttɛemmiṛen tasenduqt n… « lɛuhda tanuya, talita, rabiɛa… ».
Adlis :
Zik, d awal. Ass-a, d lkaɣeḍ. Awal yettawi-t waḍu, iberren-it yir qemmuc. Lkaɣed d later, d labay-nni ur d aɣ-d-ǧǧin imezwura s-nettzzuxu ass-a. Ih, d acu akka n later ɣef Timuzɣa d-yeǧǧa Juba II, Chachenaq, Saint Augustin, Apulée… ? « D awal deg imi nettawi-t, later-is a medden iɛreq-aɣ », i d as-yenna umedyaz.
Ass-a nettaru, rnu taggara-agi s waṭas. Dayen yelhan, dayen ara yesnernin di ccan n tmaziɣt (idles akked tutlayin) ma yella nwenneɛ tira, ma yella nezzi s weɛrur i yijeqḍuren, nedda di tmacint n zman-nneɣ, newwet ad d-nḥelli amkan-nneɣ gar leǧnas yeddan ar sdat. D adlis i ifazen ara ɣ-yesuksen si lḥif n yijeqḍuren.
Amar Mezdad:
Yezga yeffer, ireggel i lkamirat, ur yeḥmil ara asfunteḥ, yettkukru kra n wayen yellan d agraw, d akabar… d « structure ». Yumen s yiwet : d tussna akked tira i yessufuɣen. Yesdujkkel-iten. Aseggas-a yezrin, i budd i tsekla taqbaylit Saɛuc uZellemir.
Ameḥbus:
Nenna-yas dayen, tanekra-nni n 2019, ad d-teglu s wayen yelhan, ad tesfeḍ imeṭṭawen, ad tcebbeḥ i tlelli akked tugdud. Baḥ ! kra din ziɣ d akellex, werǧin tejriḥ tlelli am useggas yezrin. Sidi Mḥamed akked Quliεa ldint tiwwura-nnsen i yilelliyen. Win d-yennan, ran-t ɣer lqefs. Ur d-yelli ara lbaṭel-a ula di tallit n Bouteflika.
Amaziɣ :
« Tḍul tefsut-ik ay aḥbib », maɛna tzemreḍ ad tt-id-snulfuḍ, ma yella…
Aɣmis :
D isem kan i d-yeggran. Ḥala win i yekkaten afus, yeqqaren « anɛem Sidi » i wumi d-isaḥ wawal d usuṛdi. Neḥḍer–asen yiwen yiwen i yiɣmisen-nni mi d asen-rran takmamt. Win ur neqbil takmamt yeselqef alarmi yemmut. Necfa asmi akken d-ibedd uɣmis Tiɣremt, ur yessaweḍ ara aggur di tudert-is, meḍlen-t.
Aseqqamu unnig n Timuzɣa:
Γas ulamma yettwakref, ur yettdebbiṛ ara, iteddu mebla llɣerḍ-is akken ddan waman. Γas akken ur t-id-yuli ara wawal asmi akken ggulen asenǧaq n Imaziɣen ur yelli. Γas akken ur tt-yefri ara di ṛṛay, ur d-yenni ara : « d talatinit, teddez tebrez ». Γas akken… Γas akken…, ur icuḥ ara, ixeddem akken i wakken ad d-tbin tmaziɣt, ladɣa deg uḥric n tira. Dɣa, yennayer-a ad as-yili d lmendad i ṛṛeḥba tis 3 n Warraz n Uselway n Tegduda. Wicqa, « faisons feu de tout bois »
Cacnaq:
Yennejmaɛ wegraw n yImaziɣen di Lpari, sekfelen-d Cacnaq aferɛuni cudden-t ɣer Yennayer bu sebɛa n yisufar. Kra n yiseggasen mbaɛ, d bnan-as asebded di Tizi Wezzu. Yuɣal, mebla lɣerḍ-is d azamul n timuzɣa. Yennayer-a, am widen i iɛeddan, ad nelḥu tikli n uzerzuṛ, ad d-nzur Cacnaq aferɛuni ad d-nwxesxsaf tama-s
Lunis Ait Menguellet;
Anfet-as i wergaz di lɣerḍ-is. D yiwen i d aɣ-d-mazal, yesmektay-aɣ-d, « acḥal i nelha », « acḥal i diri-yaɣ ». Yemmal-aɣ anida « ddehb akked nḥas mmlalen ». Yettwelih : « ayla-m ɛeql-it ». Anfet-as i Lunis trankil, anfet-as ad yessefru ayen yettakken lǧed i tlufa. Dɣa yennayer-a, ad yecnu di Coupole n tmanaɣt, ad d-uyawi ɣef tukmamt-nni i d aɣ-d-iḍefren si 1962 alarmi d corona, umazal.
Mohand Akli Salhi:
D tasekla i d tafellaḥt-is di tesdawit. Tuɣ yettwasen deg uhṛic n usenqed, ulac adlis d-yefɣen, ur t-yenqid ara. Asenqed-ni asdawan yettak-d kra n tsura, yemmal iberdan i widen, tiden yettarun. Asmi, i yekker ar tira (Tiṭ d yileḍ), yekker-as s wallalen n tfellaḥt-is. Dɣa dayen i ixussen aṭas seg wayen nettaru. Lḥasun, Mohand Akli Salḥi yessettu-yaɣ deg « quantitaif », yerra lwelh-nneɣ ɣer « qualitatif ». I yennayer-a, yerna-yaɣ-d « Tibratin », ungal-is wis 2. Ad nzeṛ ihi d acu d-qqarent tewriqin n Tebratin.
Tangalt:
Tlul-d di tuber 2022. D yennayer amezwaru ara iɛeddin fell-as. Tella-d, tudert, s lqedra n… wid tt-isbedden, wid/tid yettarun akked wid/tid tt-yeqqaren. Lebɣi-s meqqer, acu kan, akken s-yenna unaẓuṛ, : « allaɣ yeččur, asurdi yefla ».
Tugdut, Tilelli :
Yesteqsa-t winna yenna-as : «Amek ?», yerra-yas-d : «temekmek »
Yettkemmil ddurt d-iteddun
Tahar Ould Amar