… Akken d-neffeɣ i Sidi Σic, qrib ad nekcem Iwzelagen, ṭṭerḍqen lebraq. D iḥemmalen d-iɣellin seg igenni. Abrid ukerrus ur t-nefriz ara, mačči dayen i wumi yezmer swiglas. Ilaq-aɣ ad neḥbes alama tɛedda tḥeǧǧaǧt. Nufa cwiṭ n littaɛ, neḥbes.  Necεel rradyu, n nuba ɣef rradyu Summam. Ulac, ḥala asxerxec i d-yefɣen. Tanpi ! Amecwar akka, nwala taserdunt tɛebba, tettazal. Yesufeɣ-as leɛqel lebraq.  Akken kan ara tjelleb, ad d-ɣlin seg wacwari tiwreqtin akked tkarnitin. Awah, d lmuḥal, mačči d nettat ! Mačči d taserdunt-nni n wegraw n Summam !

Tuɣal-d tegnawt ar leɛqel-is. Tezri acemma. Taserdunt-nni, baḥ, ulac. D ashetref kan i neshetrif. D amezruy-nni i d aɣ-d-nebcen. Imi leqrar-is d abrid, nuɣal s abrid… ukerrus. Tuɣal-d Rradyu Sumam s « anda la-tt, anda la-tt »  n Abdelkader Bouhi.

Qrib ad nekcem Iɣzer Ameqran, dduḥ n win akken yefkan amkan di sinima  i Tawrit yettwattun.  yennas-s : « tebra tlata fi tlata ar d ad yuɣal d asuru ». Tuddar meṛṛa slant-d i tiɣri n unaẓur yegulen ur iḥennet. Dduklent, gant irebbi i twizi, rrant «La colline oubliée » d «tawrirt yettwattun ». Nzul ɣef  Abderahmane Bouguermouh, nkemmel abrid-nneɣ s Aqbu.

Ur d as-d-mazal ara aṭas i yiṭij ad yeknu. neḥulfa s cwiṭ n ɛeyyu. Neḥbes ara tama n yiwet n lqahwa. Tazeqqa ččuren-tt yilmeẓyen. Awal ḥala ɣef Canada akked terbaɛt n ddabex uḍar n Weqbu. Smektan-ɣ-d di « Yahia, pas de chance » n Nabil Farès d-yerra Ramdane Achab ar teqbaylit (Ilemẓi n tmurt iqbayliyen).  Nabil d mmi-s n Abderahmane Fares, argaz-nni, ameɣnas-nni n umessu aɣelnaw yettwakelfen s uheyyi n tefranin n 62.

Neswa lqahwa, nesteɛfa, neffeɣ, nerkeb takerrust, nelḥa.  Ur nɛeṭṭel ara, tbanaɣ-d Tḥerract n weqbu. Lukan i terbiḥiḍ ay ul, ajeǧǧiḍ n tḥerract, ladɣa ajeǧǧiḍ n Lḥaǧ Ḥamituc, ad yenṭeḍ timnaḍin nniḍen. Nekcem Aqbu. Ṭlam yeɣli-d acemma.   Newweḍ s asebdad n Si Muḥend U Mḥend. Ur d as-nesli ara i lbabuṛ yuɣwas maɛna  ḍehrentaɣ-d « Tibratin » mwazaɛent di lqaɛa.Nenna-yas : ad nruḥ ad nẓer acu d-qqarent tewreqtin. Nejmeɛ Tibratin, nerra-tent ɣer tkerrust.  Mi d tafat, ad tent-twali tiṭ.  Nuli d asawen, ɣer tlemmast n temdint. Nenna-yas mi nečča imensi,ad nkemmel ɣer Tezmalt.  Dɣa taman temkerḍit  Mohamed Haroun i nufa asečču. Nemkta-d Masin i d as-yennan aɛebbuḍ ara yisufɣen leɛqeladt-ččar s yiẓra. Nekcem ar daxel usečču ad nečč talqmit. Naf-n kra seg warrac n tiddukla L’étoile d’Akbou. Dɣa, ɛerḍen-aɣ ad nečč yid-sen imensi. Awal yezzi ḥala ɣef tfaska taɣelnawt n tmedyazt i ttheyyin i  unebdu-agi. Nečča, nezha akked yimeddukal, nekker ad neffeɣ. Ur d aɣ-ǧin ara : jmaɛliman ar dagi ara tensem, azekka di lehna , ruḥat s anda i d awen-yehwa !

Azekka-nni sbeḥ, neṭṭef abrid ɣer Tezmalt. Deg webrid, tbanaɣ-d lfirma n At Wali. Ulamek nɛedda ur nzul ɣef Nasserdine Ait Ouali. Nafit-in ikes di tferka-nnsen. Yufa iman-is gar tsekla d tkessawat. Ahat d takessawt-nni i t-yespirin(akken yeqqar Taleb Rabah i inspirer)

Tazmalt mazal-itt kan akken d grand faubourg. Din i tettfak twilayet n Bgayet. Ulamek d-tt-id-udreḍ mebla ma temktaḍ-d tawacult Oulebsir. D tawacult i d-yefkan i yidles. Rachid, le globetrotteur,  ar ass-a mazal-it i tezzi i tudrin akked tɣiwaninn Tmurt n leqbayel ad ileqqem cwiṭ seg waṭas yessen. Ma d Smaɛil  ur tneṛwi ara : inser-aɣ d ilemẓi.

Mara d-tadreḍ Tazmalt, d imeɣnasen-nni, d agraw-nni i yefkan lǧehd i « tmaziɣt » ara k-id-yasen di lbal. Gar-asen Malek Houd, Smail Oulebsir, Yahia Bellil, Djamal Arezki