Tejreḥ tasa d inig aseklan s wazal-is ideg ufiɣ ukkuz n tullisin, kennaɣ-ten ɣer yisura neɣ ticeqqufin n umezgun ay uraren yimeqqranen gar yinaẓuren, maca s lbenna n tilawt ara ak-yawin gar wafriwen-is ad teffɣeḍ akkin i tsugna. Unageɣ si » Targit » yecban tidet neɣ ahat d tidet maḍi, deg-s lemdeɣ-d asirem d wamek i iɣeṭṭel ṭṭiq d wurfan, lemdeɣ-d diɣ amennuɣ d tudert ur nezgil kra iteddun di lqaɛa-s, akken d-lemdeɣ-d assaɣ yellan gar uɛeqqa n uzemmur d yiṭij…
Si ṭṭiq ḍaqeɣ ass-a,
… Ttnadiɣ sferfudeɣ gar kra n yimeyyaten n yidlisen yemzerbaɛen deg yal tiɣmert n uxxam, imi, riɣ ad suffɣeɣ seg yiman-iw anezgum d wurfan i yeggulen ass-a ur d-iyi-ḍliqen; afeɣ talwit d tarmit n tudert deg udlis n Racid Isaɛdi i d-yerna ɣer tesga n tsekla-nneɣ taqbaylit s uzwel: « Tejreḥ tasa»…
Tidet kan, d inig aseklan s wazal-is ideg ufiɣ ukkuz n tullisin, kennaɣ-ten ɣer yisura neɣ ticeqqufin n umezgun ay uraren yimeqqranen gar yinaẓuren, maca s lbenna n tilawt ara ak-yawin gar wafriwen-is ad teffɣeḍ akkin i tsugna. Unageɣ si » Targit » yecban tidet neɣ ahat d tidet maḍi, deg-s lemdeɣ-d asirem d wamek i iɣeṭṭel ṭṭiq d wurfan, lemdeɣ-d diɣ amennuɣ d tudert ur nezgil kra iteddun di lqaɛa-s, akken d-lemdeɣ-d assaɣ yellan gar uɛeqqa n uzemmur d yiṭij, amek ttemlilin akken ad as-rnun ccbaḥa i ugama yerna ad d-ǧǧen lɣella ttgganin yimesdurar s ccuq…limer d lebɣi akken ula d tawacult d watmaten… ad zdin s tegmat ad d-ǧǧen tisutwin yelhan ara yebnun s tidet axxam… s way-s ara tegmu taddart, ad ticbiḥ tudert..
Syin kemmleɣ abrid » Seg ṭṭlam ɣer tafat « , afeɣ targit tettkemmil maca tmugger temẓi, lemdeɣ asuref i win yeccḍen d usurif ɣer leqraya d lefhama, tigzi d yimerkiden… d aktayen n umejjay i d-ɣriɣ di tezmamt-is, gziɣ amek i d-yezger si ṭṭlam ɣer tafat, d wamek i d-yettrebbi lḥif irgazen… lemdeɣ-d imeslayen-is, ḥuzan-iyi armi beddlen deg-i ttexmam ɣef tudert, din i d-gziɣ diɣ amek i t-ḥemmlen akk yimuḍan i d-irezzun ɣur-s..
Ur ḥbiseɣ ara taɣuri, rniɣ surfeɣ ɣer sdat, ulamma » Tejreḥ tasa » mazal aktayen d ɛezzu wukkud beṭṭuɣ ussan-iw. Nna Tasaɛdit i d-irezzun fell-as, ula d nettat tejreḥ tasa-s am setti, tturaren-tt warraw-is zun d alqaf. Tikkelt maḍi, armi d-tger taddart i leɛnaya fran-ten, yili ad mfaken gar-asen… ayen akk tenneɛtab, tbubb-it-id si temẓi-s am jeɣlal ibubb weɛrus, ayen akk i tenḥaf ɣef tarwa-s d uxxam-is, yewwi-as-t waḍu n zzman… Tezzi fell-as dunnit, teggra-d deg uxxam n yimɣaren am lḥila-nni ur nesɛi azal; arraw-is qqurent tsiswa-nsen fell-as, ma d ulawen cukkeɣ ur ten-sɛin maḍi…zrin wussan, lamana tewweḍ bab-is, maca teǧǧa-asen-d kra imeslayen di tebrat i tura send ad tali s igenwan…imdanen yeslan s tedyant n Nna Tasaɛdit, tejreḥ tasa-nsen, gzan akk iznan-is akken iwata, anagar win ara as-yini teǧǧa-d amḍiq-is zeddig tmeɣbunt-iw, terna teǧǧa-d deɛwessu …
Di taggara, greɣ-d nnehta si tedyant yezrin, tɣaḍ-iyi Nana Tasaɛdit i iruḥen si lḥif ɣer wayeḍ, ḥezneɣ fell-as ayen din…maca muggreɣ azwel aneggaru n tullist « Almi mmuteɣ i d-luleɣ« , sefḍeɣ imeṭṭi i d-yeččuren allen-iw, kemmleɣ taɣuri s tebɣest… Afeɣ tuɣal-d Tasaɛdit maca asmi meẓẓiyet. Tella d lḥila, tezga ɣef wudem-is teḍsa, ɣas akken ttasment seg-s tezyiwin-is a ladɣa Smina. D ccfawat n uɣerbaz, n umḥizwer ideg ur tecliɛ Tasa… Di tesnawit, temlal-d Talwit i yuɣalen d tameddakkelt-is timekdit, tefhem-itt akken ur tt-yefhim yiwen, tegza-tt ayen ur tettlaɛi medden, imi deg-s yeckeṭṭeḍ yir aṭṭan i tt-yerran tettḍerrif iman-is…
Taswiɛt tenneqlab ɣef Talwit, tuɣal trewwel ula ɣef Tasɛdit i as-yeṭṭfen afus di teswiɛin n ṭṭiq d lxiq, tuɣal d tiḥizit, tettḍerrif iman-is, tettru di yal tiɣmert n uɣerbaz…Tasaɛdit seg lehhu telha, terẓa asalu tettqerrib ɣur-s armi i as-d-teḍleb asuref…Talwit tules-as-d belli tesɛa aṭṭan n lkunsiṛ di tɛebbuḍt-is, d ayen i yenɣan deg-s asirem ɣer tudert. Tasaɛdit segmi tẓra tidet-is, ur tt-teǧǧi i yiman-is, tettarra-as-d uma abziz n usirem yal tikkelt, tettaru-as timsirin-is deg uɣerbaz, tuɣal-as d taɛekkazt i tnekkra… Smina tamcumt, tger tamawt ɣer ucebbub n Talwit icuban leḥrir mi as-yettenṣal, seld adawi-ines mgal yir aṭṭan…tḥeccem-itt gar tizzya-s, tesnejla-tt seg uɣerbaz …
… zrin wussan, Smina tendem deg wayen texdem, tuyes Talwit deg uɣerbaz segmi teǧǧa amḍiq-is d ilem, tra ad terzu fell-as, maca nettat tugi-tt, imi d netta ay d ssebba n leɣben-is. I tikkelt-niḍen, Tasaɛdit tella-d i lmendad, tefra ugur…yuɣal Smina teḍleb asuref di Talwit i yettrun s yimeslayen yeččuren d nndama d usḥissef…
… tuɣal-d teḍsa, yezzi-d usirem mi tt-yuzen umejjay-is ɣer Fransa, tduwa dinna armi teḥla. Talwit, tejji, tkemmel leqraya-s, teffeɣ-d d tamejjayt n tnefsit (psychologue), ma d Tasaɛdit tuɣal d taselmadt n Tmaziɣt deg udrar-nneɣ Nat Yiraten…rnu ziɣ mačči d Tasɛdit n tullist yezrin…
… Nekk…Uɣaleɣ-d seg yinig aseklan, sefḍeɣ imeṭṭi, ziɣ mazal asirem ! yezzuzer-it-id umaru… ameddakkel-iw Racid Isaɛdi s uɣanib d yimeslayen d ixlafen…
Lyazid OUERDI
Wenber 2024
Tejreḥ tasa
Isaɛdi Racid (Issadi Rachid)
Tullisin
Tiẓrigin El Amel (Snat n tezrigin : 2022 d 2023)