Yeqqim yiles d ameslay, i t-yeggunin d tira. Ad nesnemmer wid d tid yerran tikti d asenfaṛ, d ussan n tudert i tutlayt-nneγ: In-as (ini-yas) ad yissin INAS iwakken ad yissin tira-s. Isekkilen teddem teqbaylit, terra-ten d asusru, d anza, d targa n waman i tmaziγt. Iγerbazen-nneγ d imal n yizri, d izri n yimal…d amezruy n tγerma-nneγ.
Aγerbaz n INAS ilul-d deg useggas n 2009 di Montréal. Dγa d ul kan, d ul-a n tmeslayt-nneγ i iṣṣawḍen iεeggalen-is ad as-ldin tiwwura-ines γas akken ugten wuguren. Γas ttawilat xuṣṣen, maca tafat n yidmaren tella; akal yuγal d awal, awal yuγal d tussna. Aṭas n yigrawen n yinelmaden i d-yerzan, i d-yezzin γer ″INAS″ : Iṭiṭuḥen, ilemeẓiyen, imeqqranen; iselmaden fŗurxen-d, d wid yakan ur nesris anzel γef tutlayt-nsen, zgan llan d iselmaden di tmurt send ad inigen γer Marikan Ugafa. Awer yeffeγ yiγil tayet n uγerbaz-nneγ!
Aselmed n tutlayt d tuṭṭfa deg yidles d umezruy, d abrid i d-yessekfalen kra yellan d udrig, d abrid yessidiren ayen ijban iṛuḥ yejla, d abrid yettawin γer tlelli. Tameslayt-nneγ tedder seg yimi γer tmeẓẓuγt γas akken uqan fell-as imnekcamen. Ma nerra lewhi γer tira-ines d uselmed, ad teğğuğeg, ad tefferfer akkin dγa d asawen; d arraw-is kan i tt-iḥemmlen ara yettssufγen akkin i tmettant, ad tili d taftilt n usirem i tal tutlayt yewwi lḥif γer jellu-ines.
Tira trennu tazmert i tutlayt. Kra i nqeddec deg tnila n usiẓreg n tirawin-is neγ n tirawtin-ines, D ungal, d tullist, d ammud, d tasγunt, d aγmis, d adlis ussnan, d asegzawal, d idŗisen; simmal yessaγay usafu n tmes-is -seg tsuta γer tayeḍ, deg wakud yeddmen adeg- deg tal tama n umaḍal amaziγ. Akka! Ma nessaγzef ciṭṭuḥ tamuγli, ad d-naf d akken aγerbaz yesεa azal d ameqqran di tudert n wemdan. Tutlayt d tudert d iles, d idles d tigemmi, d amezruy d taγerma, d asmekti d aktayen….d aγerbaz-nneγ n yinig.
Moh Laid Deflaoui