Tasekla idersen di tkada (visibilité) d tasekla ur d-nettban akken yessefk ama deg yidles ama di tdamsa. Tasekla taqbaylit d amedya n tsekliwin i ixussen di tkada. Tilin, tella, d acu kan ur d-tettban ara akken ilaq di tudert n uqbayli.
Akken ad yefhem yiwen tamsalt-agi, ad yeɛreḍ ad yerr ɣef yisteqsiyen yecban wigi :
- Acḥal n yimeɣriyen i yessnen : Ḥalima Ayt Ɛli Tudert, Slimane Zeɛmuc, Yusef Ubellil, Ɛmer Uḥemza, Lhadi Maɛuci, Nawal Maɛuci, Igli n Tlelli, Meẓyan Buleryaḥ, Mḥend Askur, Rabeḥ Bencaneb, Ḥamid Butliwa, Jeǧǧiga Anaris, Buɛlem Messusi, Remḍan Uslimani, Ḥamid Ayt Sliman, Nadiya Ǧaber, Ǧamila Taferka, Ḥmed Ḥamum, Baya S., Belqasem Ihiǧaten, Mekyusa Aknin, Sufian Bensid, Musa Bucaqur, Tufiq Buǧu, Yidir Ḥmed Zayed, Rabeḥ Larabi, Ɛli Makur, Kamel Sabi, Meẓyan U Muḥ, Yidir Slimani, Karim Saεwi, Farid Geslam, Nadiya Akeb, Mehdi Mesɛid, Sadeq Amirat, Cahinaz Takuc, Ɛelǧiya Mezawri, Massika Tuwati, Mina Aggaz-Yeḥyawi, Yamina At Sɛid, Ameqqran At Yeḥya, Belqasem At Mɛemmer, atg. ?
Dagi kan, bedreɣ-d s teɣawla nnig 40 n yimura, zemreɣ ad bedreɣ ugar. Gar yismawen i d-fkiɣ dagi, d imedyaten, deg-sen imedyazen, deg-sen inallasen, deg-sen imengalen ; deg-sen irgazen, deg-sen tilawin ; tuget deg-sen, uran nnig yiwen n udlis ; aṭas deg-sen, ɣur-sen (profil) d amxalef, yuklal ad t-id-yebder yiwen acku yezmer ad yili d amedya n taggayt n yimesnulfuyen neɣ maḍi d amedya n umaru aqbayli.
- Ma ssnen-ten neɣ ma slan yis-sen yimeɣriyen, acḥal deg-sen i iwalan idlisen-nsen (xersum yiwen deg-sen) ?
- Gar yimura yettwassnen, yezmer ad yebder yiwen, Ɛmer Mezdad, Salem Zeniya, Lynda Kudac, Ɛumer Ulamara, Brahim Tazaɣart, Muḥend Ayt Iɣil, Muḥend Uyeḥya, Ben Muḥammed, Tahar Uld Ɛmer, Ǧamel Benɛuf, Ameẓyan Kezzar, Belɛid At Ɛli, Haǧira Ubacir d kra nniḍen. Wissen ma yezmer ad yaf umeɣri idlisen-nsen mebla uguren imeqqranen ?
- Kra n yimura, uran ddeqs n yidlisen, yerna tuget deg-sen d ilmeẓyen. Zemreɣ ad d-bedreɣ gar-asen : Ǧamel Meḥrug, Fahem Mesɛuden, Mhenna Xalifi, Lkaysa Xalifi, Ḥamid Bilek, Sɛid At Mɛemmer, Murad Irnaten, Murad Zimu, Muḥend Aɛab At Qasi d wiyeḍnin. Acimi ar tura ur iban ara akken iwata wayen i d-rnan i tsekla taqbaylit ? Win d tin ara yanin akken iwata di temsalt-agi, ur yettaf meslayen-d fell-asen la deg uzɣan wala deg uselmed (ama di tesdawit ama deg yiswiren wiyeḍ. Drus maḍi n wawal fell-asen.
Isteqsiyen-agi akk d imedyaten yelhan i d-iseknen addad (situation) n tsekla di tilin-ines. Ɣas ɛnan kan imura, tiririn fell-asen ad d-fken ugar n yisalan ɣef waddad-agi. Imura, llan ; simmal yettimɣur umḍan-nsen, simmal ttnulfun-d yimaynuten. Maca, idlisen-nsen, ur ttawḍen ara ɣer yimeɣriyen. Ssebbat n waddad-agi, mačči yiwet.
Ɣer yisteqsiyen-agi, nezmer ad nernu ɣer-sen wid yeɛnan imazragen (d wamek xeddmen), wid yeɛnan imeɣriyen (d acu i qqaren d wamek qqaren) d wid yeqqnen ɣer imsezɣanen (d wayen uran). Lḥasun, tamsalt, tennekras ayendin.
Ɣas akken, tasekla mi ara txass di tkada (visibilité), tekkat ad d-taf i yiman-is udem ara tt-id-iseknen. Tagi d tamsalt nniḍen. Ddurt i d-iteddun ad d-awiɣ awal ɣef tmiḍrant-agi (notion) n tedrusi n tkada di tsekla. Yezwar wayagi.
Muḥend Akli Salḥi