Tallit n lbaṭel aberkan d-yeslul nazisme akked  stalinisme tenfufed  alarmi  d-yella traḍ agraɣlan wis-sin. Tallit-nni yedder-itt  George Orwell (isem-is aḥeqqani Eric Arthur Blair) d  aɛeggal deg ukabar « Parti travailliste indépendant ». Iban ihi ayen ara yaru ur d-yekki ara seg ulac.
Di 1948, tlata n yiseggasen mbaɛd ṭrad agraɣlan, yura «  1984 »,  d  asugen n wamek yettwali George Orwell  imal. Asugen-a « yugem-it-d » seg wayen  yedder d wayen i iwala n lbaṭel.

Ayen yellan di « 1984 » icuba aṭas ayen nettidir di tallit-a i deg nella. Yefreq amaḍal ɣef tlata yeḥricen, tlata idabuyen imesbaṭliyen, : Océanie, Eurasia akked Estasia.  Ɣas ini-id l’Asie n Poutine akked XI,  Marikan n Trump akked Lurup ur ɛad nesɛi  aḥkim.

Agzul n ungal.
Ineḍruyen n teḥkayt di Océanie, ddula tamesbaṭlit  yeselḥuy Big Brother yellan ɣef uqerru Parti. Winston Smith, d axeddam di Ministère de la vérité (taneɣlaft n tidet), ur yekni ara i Parti , ifaq s tkerkas n Big Brother. Yeɛceq s tufra di Julia, tameṭṭut ukud « addud » (ɣas deg ul kan) deg udem  Parti. Di sin umnen belli ad d-yas wass ideg ara d-tili tnekkra ara iɣeḍlen Parti. ttwaṭfen, ttwasalen (torturés), ttwarebban (réeduqués). Ar taggara, Winston yexdeɛ Julia, yekna i Big Brother.

Iwudam :
Winston Smith : ɣas ulamma yewwi-d s lexbar amek llant temsal, yerẓa-t  Parti n Big Brother
Julia : d tilemẓit, d taɣewwaɣt (rebelle), teḥmel Winston.
O’brien : d aɛeggal  n Parti. Winston iɣil-it d aḥbibad yettkel fell-as, yuɣal ixdeɛ-it.
Big Brother : yella ulac-it. Werǧin d-iban,  d netta i d qessal lerzaq. Ur iban ara yisem-is. S teqbaylit, Big Brother d gma-tneɣ ameqran, dadda-tneɣ, yesnen kulec, ara ittḍebbiren ɣef tarwa-s neɣ ɣef watmaten-is imecṭaḥ.

Isental:
Leḥkum amesbaṭli (Totalitarisme) :  Iban-d amek yessaweḍ Parti ad yesefsi amdan di terbaɛt. Amdan i yiman-is, s yiḥlfan-is, s tektiwin-is ur yesɛi ara amkan di Océanie.
Ardaml n tidet (manipulation de la vérité) :  amezruy akked ineḍruyen zgan bedlen-asen tira almend  n yiswi n Parti.
Tutlayt d uxemmem :  novlangue d tutlayt ur  nezmir ad d-tini  tikitiwin, iḥulfan, tilelli…
Tamagit (identité) :  amdan ur yesɛi ara amkan, ifetti di terbaɛt, ur yettxemmim ara i yiman-is. Ulac-it.

Tahar Ould Amar